DİNAMİK ÖĞRETMEN

Dinamik öğretmen, sınıf ortamında enerji, gayret göstererek öğretimi güçlü kılan kişidir. Öğretmenin gösterdiği bu enerji; gayret; öğrencilerde davranış değişikliklerine yol açabilir.
Bugün yapmak istediğim her öğretmende olması gerektiğini düşündüğüm altı gerekli karakteristiğin taslağını çizmektir. Her şartta düşündüğüm, eğiticinin, kadın veya erkek olması önemli değil eğiticilik konusunda uzman olmasıdır. Tartışacağımız altı karakterin hepsinde bizim direkt kontrolümüz mevcuttur. Eğer bu altı karakteristik gösterilmediği takdirde öğrencilerimizi gerçek ve anlamlı bir seviyeye çıkaramayacağımızı hissediyorum. Öğretmende olması gereken bu altı karakteristiği dinamik öğretimin özü olarak adlandırmaktayım.
Şimdi bu karakteristikleri sıralayabiliriz.
İlk karakteristik ÖĞRENCİLERİ SEVMEK zorunda olduğumuzdur.
"Eğer bu doğru değilse, niçin; buradayız?" diye bir soru sorabiliriz: Fakat bu karakteristiğin ilginç yanı, öğrencileri sevip, sevmeme zorunluluğu değildir. Göz önüne aldığı, bizim öğrencilerle olan ilişkilerimizi öğrencilerin algılamasıdır. Siz hiç bir öğrenciden şu yorumu duydunuz mu?. "İhtimam gösterdiğini söyler, fakat bunu hiç göstermez." Eğiticilerin öğrencileri sevdiğini düşünüyorum. Fakat, buna zıt tutumlar yaratan şeylerde yapıyorlar.
Öğrencileri sevmek durumunda olmamız şakayı veya komik olabilmeyi içeren mizah durumuyla değil şakadan anlama durumuyla ilgilidir. Sınıfa mizah getirmek, birine gülerek, birini de çok ciddiye almayarak olayların ayırt edici özelliklerini takdir etmeyi gerektirir. Bu mizah gücü öğrencilere bize yaklaşabilir ve sevilebilir gösteren bir davranış biçimi kazandırır.
Öğrencilere karşı olan sevgimiz onları dinleme, onları anlama istekliliğimizle, onların fikirlerine kesin bir şekilde açık olmamızla ilgilidir.
Bu şekilde eğitimciler, öğrencileriyle ancak yakınlıklar kurabilirler. Benim için öğrenciler en iyi öğretmenlerimdir.

Dinamik öğretmenliğin ikinci karakteristiği BİLGİLERİMİZE GÜVENMEK ZORUNDA OLMAMIZDIR.
Eğitimin yeniden doğuşu ruhu ve inancını hiç kimse inkâr edemez. Öğretim yeteneklerinin bizlere kendi kavramlarımızı ortaya koymak, başkaları ile ilişkiler kurup sürdürmek, başkalarının davranış ve tutumlarını değiştirmek, neyi isteyip arzuladığımızı anlamak için gerekli
olduğuna inandım. Beni kesinlikle bu konuya inandıran düşüceler şunlardır.
1. Eğitim önemli bir disiplindir.
2. Eğitimle ilgili bilgiler düşünceler için önemlidir.
Bilgilerimize güvenmemiz diğer karakteristikler için de temel oluşturur.

Dinamik öğretmenliğin üçüncü özeliliği BİLGİLERİMİZİ DİĞERLERİ İLE PAYLAŞMAK isteğinde olmamızdır.
Bunu endişe ile karşılayabilirsiniz. "Kim bilgilerini diğerleri ile paylaşmak istemez ki?" diye. Bu soruya yıllar öncesine kadar cevap veremiyordum. Bunu ilk olarak, bana profesörlerin bilgilerini, tamamen ve açık bir şekilde çalınacağı veya daha sonra meslektaşı, rakibi olacak kişilerce kullanılacağı korkusuyla payla?mak istemedikleri ?eklinde söylenmişti. Bu beni çok ürkütmüştür. Bu durumu bir seri konuşma ve ilişkilerimde tespit ettim. Ben ise bilgimi her zaman paylaşmak istemişimdir. Çünkü onun önemli olduğuna inanıyorum. Fakat aynı zamanda bilimde bazı şeylerin çok çabuk ilerlediğine ve yeni çalışmaların daha sık yapıldığına inanıyorum. Bugün için yeni bir düşüncenin yarın için yeni olmayacağı da muhtemeldir. Yeni fikirlerimizi elden geldiğince çabuk yazarak, yayınlayarak ve harekete geçirerek değerlendirmeliyiz. Ben sorun olarak bütün fikirleri yazma ve yayınlama için zamanın yeterli olmadığını görüyorum. Bir şeyleri paylaşmak için öğretmenin ve istemenin her türlü durumda paylaşmayı istemek olduğuna inanmışımdır.

Dinamik öğretmenliğin dördüncü karakteristiği de DAVRANIŞTIR.
Davranışlarımızın bir çoğu beklentilerimizin üzerine kurulmuştur. Eğer iyi bir öğretim verme beklentisi içindeyseniz bu durum sizin daha başarılı olmanızı sağlayacaktır. Daha iyi olacağını uman öğretmenlerin bir çoğu daha iyi motive olmuş dinamik öğretmenlerdir. Davranış biçimini tartışırken, geleceğinizin ne olacağını bilmek ister misiniz? Ne kadar mutlu ve düzenli olacağınızı öğretmek ister misiniz? Bütün yapacağınız şu anda şu iki soruya cevap vermek olacaktır.
1. Şu anda mutlu musunuz?
2. Şu anda uyumlu musunuz.?
Psikolojinin bugünü adlı dergideki bir makalede şu öne sürülür: Bugün hayata aktif olarak katılanlar ileriki yaşlarda en mutlu ve düzenli insanlar olacaklardır. Bu ise davranış biçiminin önemini açıklıyor. Dinamik öğretmenliğin büyük bir bölümü davranış biçimine bağlanıyor. Öğrencilerinizi sevmelisiniz, bilginize güvenmelisiniz, bilginizi paylaşmayı istemelisiniz.

Etkili öğretimin beşinci karakteristiği GAYRETTİR..

Gördüğüm "Dinamik öğretmenler"den 25 yıllık öğretim hayatımda öğrenci düzeyini değerlendirmelerimden edindiğim kanaatime göre "GAYRETLİLİK" dinamik öğretmenlerin en önemli karakteristiğidir. Öğrenci değerlendirmelerine göre gayretlilik bütün diğer karakteristikler üzerine örtme etkisi yapmaktadır. Gayretliyseniz en azından öğrencilerinize göre dinamik bir öğretmende bulunması gereken birçok özelliğe sahipsiniz demektir. Yapılan birçok araştırmada gayret karakteristiği ilk sıraya konulmuştur. Fakat, gayret neyi içeriyor? Bir araştırmacı gayretli öğretmenlerin ölçütlerini şöyle sıralıyor. "Hızlı ve heyecanlı olan, sesli konuşma tarzı, danseden gözler, Şaşkınlık uyandıran yüz mimikleri; iyi tanımlayıcı kelime seçimleri, taşkın ve patlayıcı şekildeki enerji düzeyi." Benim yaptığım tespitlerde ise gayretli öğretmenin ilk beş özelliği şöyleydi.
- Dersler sırasında birçok farklı ses tonları.
- Öğretmeyi seviyor gözükmek.
- Konular hakkında heyecan duymak.
- Ses özellikleri ile öğrencilerin ilgisini kazanmak
- Anahtar sözcük ve kavramları vurgulatmak için, tonlamayı kullanmak.
Dikkat edilirse, ses özellikleri gayreti belirlemede önde sıralanmaktadır. Bizim araştırmamızda bu beş madde, vücut hareketlerinden, jestlerden, yüz ifadelerinden ve pozitif bir davranış biçiminden önce sıralanmıştır. Eğer siz gayretin önemli olmadığını düşünüyorsanız, öğrencilerinize neden önemli olduğunu sorun. Size gayretin bulaşıcı olduğunu, sınıfı canlandırdığını ve sizin ilgili olduğunuzu gösterdiğini söyleyeceklerdir. Ayrıca araştırmalar gayretin anlama kabiliyetini de artırdığını göstermiştir. Gayretlilik ve şevkin en ikna edici yol olduğundan eminim. Bu doğa kanunu gibi bir şey. Şevk ve gayretle hareket eden basit bir kimse, hitâbet yeteneğine sahip olan gayretsiz bir kişiden çok daha ikna edici bir özelliğe sahiptir.

Son olarak, dinamik öğretmenlerin altıncı karakteristiği etkili olarak BENZETME VE ÖRNEKLERİ KULLANMALARIDIR.
Öğretimde örnekler ve benzetmeler kullanılmalıdır. Örnekleri ve benzetmeleri kullanabilmek için bilgi ve hazırlık gerekmektedir. Bir çok eğitimci, özellikle yeni başlayanlar, zamanın gerektirdiği ilginç benzetme ve örneklere ait uygun repertuvara sahip değiller. Tespit ettiğim şeylerden birisi de örneklerin hızla nasıl eskidikleridir. Bir konferansçı ve test kitabı yazarı olarak devamlı yeni örneklerin peşindeyim. Tabii ki bunlar herhangi bir yerde bulunabilir ; kitaplarda, gazetelerde, televizyonlarda, ailede, diğer öğretmenlerde, konuşmacılarda, bir pazar dergisinde, kendi şahsi tecrübelerimizde. Ne kadar çok deney sahibi olursak, bu oranda bunları paylaşmak zorundayız. Büyük gruplara konferans veren bir kimse olarak, bir örneğin, kişisel anlayışın, kısa bir hikayenin veya bir gösterinin nasıl büyü gibi bağlıyıcı olduğu beni her zaman hayrete düşürmüştür. Eğer topluluk konuşmacısı olmanın gücü ve etkinliğini hissetmek istiyorsanız, ilginç, ilgili, büyüleyici örnek ve benzetme yapmaya çalışın.
Dinamik öğretmen olmak mutlaka büyüklük değildir. Büyüklük en azından bir kısmı öğretilemeyen doğal yeteneklerden gelir. Fakat "büyük öğretmenlerin çoğu dinamiktir. Dinamik öğretmenlik kişisel bir karar olmalıdır. Bunun öğretmenler olarak, üzerinize aldığınız sorumluluk ve yükümlülüklere uyan, gerçekçi bir karar olduğunu düşünüyorum. Öğrencileri sevince bilgilerinize güvenince, bilgileri paylaşmayı istediğimizde uygun bir davranış biçimi sergiler, gayret gösterir, örnek ve benzetmeler kullanırız. Öğretimimizin "Korkutucu" olarak etiketlenmesinin bu şartlar altında daha az olacağını düşünüyorum. Öğretimimiz bu şartlarda daha az tenkit alacaktır. Bunlardan kulağıma gelenlerden biri şöyle:

Soru: Eğer iki öğretmeni boyunlarına kadar kuma gömülü bulursanız ne yaparsınız ?
Cevap: Daha çok kum atarım.
Aynı zamanda dinamik öğretmenlerin öğrencilerine eğitim için şevki yavaş yavaş aşıladıklarını düşünüyorum.
Benim altı özelliğim ele alındığında, bunların öncelikle konumuzun sunuşu ile ilgili olduğu görülüyor. Joseph Lowman "Öğretim Tekniklerini Öğrenme" adlı kitabında konuyu anlatma kabiliyetini öğretmenlerin en önemli özelliği olarak açıklamıştır. Bugün dinamik öğretmenlik üzerine yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Dinamik öğretmenliğin bizim sorumluluğumuzda olduğu ve bu konu hakkında bir şeyler yapılabileceğinden eminim. Öğretmenliğin niteliğinin bazı durumlarda korkutucu olduğu söylenebildiğini düşündükçe, kendi halimden emin olarak bu yargıyı kabul etmiyorum. Ben direkt kontrolümün altında bir silâhla mücadele ettiğimi düşünüyorum.
Bununla beraber "eğitim erişilemeyen ve görülemeyen sonuçlar almak için düşünce düzeyinde inanç işidir." Dinamik öğretmenler, inanç olayını en iyi şekilde harekete geçiren kişilerdir. Sorumluluğunuzu alın,dinamik öğretimin mücadelesini kabul edin.
http://www.kho.edu.tr/akademik/arastirma/btym/egitim/e.htm

Yaz. : Richard L.WEAUDER
Araştırma: TALŞAYAK